‘पीसीओडी’ म्हणजे पॉलिसिस्टिक ओव्हरियन डिसिज. जीवनशैलीतील बदलांमुळे या आजाराचा सामना करावा लागणाऱ्या स्त्रियांचे प्रमाण वाढते आहे. नेमका काय आहे हा आजार, तो होऊच नये म्हणून काय करावे आणि झालाच तरी त्यावर उपचार करण्यापूर्वीच्या तपासण्या कोणत्या, हे पाहूया …
पीसीओडीची लक्षणे
-पीसीओडीत आढळणारी लक्षणे सर्वाधिक मासिक पाळीशी निगडीत असतात. यात पुढील लक्षणे आढळतात.
-मासिक पाळीतील अनियमितता
-पाळीदरम्यानचा स्राव कमी होऊन कालांतराने पाळी बंद होणे
-अनियमित मासिक पाळीचा परिणाम म्हणजे येणारे वंध्यत्व
वजनामध्ये वाढ
-चेहरा, हातापायांवर आणि पोटावर लव येणे
– चेहऱ्यावर मुरुमे येणे
-मानेवरची त्वचा जाडसर होऊन काळी दिसणे
-केस गळण्याचे प्रमाण वाढते
कारणे कोणती?
-आनुवंशिक
-इन्सुलिन प्रतिरोध
-स्थूलत्व
-अयोग्य जीवनशैली
-चुकीचा आहार, व्यायामाचा अभाव व ताणतणाव.
काय करावे?
-पीसीओडी निदान चाचणी
-सर्वप्रथम डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
-मनाने कोणतेही उपाय करू नयेत.
-डॉक्टरांच्या सल्ल्याने सोनोग्राफी व रक्ताच्या तपासण्या कराव्यात.
पीसीओडीसाठी करावयाच्या तपासण्या
-सोनोग्राफी : ही एक अतिशय महत्त्वाची तपासणी आहे. यामध्ये पीसीओडी असल्यास त्याचे योग्य निदान होऊ शकते.
हार्मोनची अनियमितता
-ही दुसरी महत्त्वाची तपासणी आहे. आपल्या शरीरातील हार्मोन्सचे प्रमाण किती आहे, हे तपासले जाते. या चाचणीमधून पीसीओडीसंदर्भात वैद्यकीय अनुमान काढणे सुलभ होते. यात साधारणपणे फॉलिकल स्टिम्युलेटिंग हॉर्मोन (एफएसएच), ल्युटेनायझिंग हॉर्मोन्स (एलएच), टेस्टॉस्टेरॉन, एन्टीम्युलेरियन हार्मोन्स (एएमएच) आणि डिहायड्रो एपिअँड्रोस्टेरॉनचे (डीएचइएएस) प्रमाण तपासून घेतले जाते. यात स्त्रियांच्या रक्तातील साखरेचे प्रमाणही तपासले जाते.
पीसीओडीचे शरीरावरील घातक परिणाम
– या आजारामुळे शरीरातील हार्मोन्सचा समतोल बिघडतो. परिणामी दर महिन्याला स्त्रियांच्या शरीरात तयार होणाऱ्या स्त्रीबीजाचे प्रमाणही घटते. यामुळे काहीवेळा वंध्यत्व येण्याची शक्यता असते.
पीसीओडी / पीसीओएस उपचार
-जंक फूड टाळणे, बेकरीचे, जड पदार्थ न खाणे, शक्यतो ताजे गरम रुचकर पारंपरिक अन्नपदार्थ आहारामध्ये समाविष्ट असावेत. अगदी लहानपणापासून शाळेचा डबा देताना यानुसार योग्य नियोजन केले पाहिजे.
खेळ व इतर व्यायाम
-प्रत्येक मुलीने दिवसातील ठराविक वेळ हा खेळण्यासाठी / व्यायामासाठी राखून ठेवलाच पाहिजे.