मानसिक आरोग्याची काळजी घेणे ही सध्याची प्राथमिकता आहे. चिंता-तणाव यासारख्या परिस्थितींकडे दुर्लक्ष केल्यास नैराश्‍यासारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात, म्हणूनच आरोग्य तज्ञ प्रत्येकाने निरोगी जीवनशैली आणि आहाराकडे गांभीर्याने लक्ष देण्याचा सल्ला देतात. आकडेवारीवरून असे दिसून येते की भारतातही नैराश्‍याचा धोका झपाट्याने वाढत आहे, लोक लहान वयातच या समस्येला बळी पडताना दिसतात. केवळ चिंता-तणाव या स्थितीतच नाही तर तुमच्या आहारात पोषण नसल्यामुळेही नैराश्‍याचा धोका निर्माण होऊ शकतो. यासाठी शरीरातील लोहाची कमतरता हे अभ्यासात एक कारण आहे.
शरीरासाठी लोह हे एक आवश्‍यक खनिज आहे जे नैसर्गिकरित्या अनेक पदार्थांमध्ये असते. लोह हा हिमोग्लोबिनचा एक आवश्‍यक घटक आहे, प्रथिने जे संपूर्ण शरीरात ऑक्‍सिजन-समृद्ध रक्त प्रसारित करण्यास मदत करते. अभ्यासात असे आढळून आले आहे की ज्या लोकांमध्ये लोहाची कमतरता आहे त्यांना मानसिक आरोग्य विकार, विशेषत: नैराश्य, इतरांपेक्षा जास्त प्रवण असू शकते. याविषयी जाणून घेऊया.
लोहाची कमतरता आणि नैराश्‍याचा धोका
लोहाच्या कमतरतेमुळे नैराश्‍याचा धोका वाढू शकतो. मेंदूच्या बेसल गॅंग्लिया नावाच्या भागामध्ये इतर भागांपेक्षा जास्त लोह असते. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की हा भाग भावनिक उत्तेजित होण्यातही महत्त्वाची भूमिका बजावतो. तुमच्याकडे लोहाची कमतरता असल्यास, त्याच्या कार्यावर परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे विविध प्रकारचे मानसिक आरोग्य विकार होतात.
भारतीय महिलांमध्ये लोहाची कमतरता
लोहाच्या कमतरतेची समस्या भारत, आशिया आणि आफ्रिकेतील इतर देशांतील महिलांमध्ये अधिक दिसून आली आहे. यामुळे केवळ अशक्तपणा, थकवा आणि अनेक गंभीर आजारांचा धोका वाढतो असे नाही तर त्याचा मानसिक आरोग्यावरही परिणाम होतो. आपल्या आहारात असे अनेक पदार्थ आहेत जे शरीरासाठी आवश्‍यक असलेले हे पोषक तत्व सहज पुरवू शकतात.
18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या पुरुषांना दररोज 8.7 औंस आणि महिलांना 14.8 औंस प्रतिदिन आवश्‍यक असते.
चला जाणून घेऊया लोहाच्या कमतरतेमध्ये कोणत्या गोष्टी सर्वात फायदेशीर मानतात?
लोहाची कमतरता कशी दूर करावी?
शाकाहारी आणि मांसाहारी दोन्ही पदार्थांमध्ये अशा अनेक गोष्टी असतात, ज्या शरीराला पुरेशा प्रमाणात लोह पुरवण्यात मदत करतात. लाल मांस आणि कोंबडी, शेंगा, पालक सारख्या गडद हिरव्या पालेभाज्या, मनुका आणि जर्दाळू, वाटाणे इत्यादी सारखी सुकी फळे सहज पुरवता येतात. जे नियमितपणे सकस आणि पौष्टिक आहार घेतात त्यांना आवश्‍यक प्रमाणात लोह मिळते.
व्हिटॅमिन-सीचे सेवन देखील आवश्‍यक आहे
व्हिटॅमिन सी समृद्ध आहार घेणे अन्नाद्वारे शरीरात लोहाचे शोषण वाढवण्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. लोहाचे शोषण वाढवण्यात व्हिटॅमिन-सीची भूमिका महत्त्वाची असते. व्हिटॅमिन सी असलेले पदार्थ केवळ लोह शोषण्यास मदत करत नाहीत तर रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी देखील ते महत्त्वाचे असल्याचे मानले जाते.
The post फिटनेस : लोहाच्या कमतरतेमुळे येते नैराश्य appeared first on Dainik Prabhat.