पृथ्वी आपल्या अक्षावर सुमारे 1000 मैल प्रति तास या वेगाने फिरते. पृथ्वीला एक प्रदक्षिणा पूर्ण करण्यासाठी 23 तास 56 मिनिटे आणि 4.1 सेकंद लागतात. यामुळेच पृथ्वीच्या एका भागात दिवस आणि दुसऱ्या भागात रात्र असते. पृथ्वी फिरणे थांबले तर काय होईल याचा कधी विचार केला आहे का? जर असे झालेच तर दिवस आणि रात्र यावर परिणाम होईल आणि यासोबतच ग्रहावर एक भयावह परिस्थिती दिसेल, ज्याची कल्पनाही करता येत नाही.
जोपर्यंत भूकंप किंवा ज्वालामुखीचा उद्रेक झाल्यापासून कंपने जाणवत नाहीत तोपर्यंत पृथ्वीखालील हालचाली जाणवू शकत नाहीत. आता एका नवीन अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, पृथ्वीच्या आतील गाभ्याने नुकतेच फिरणे बंद केले आहे. एवढेच नाही तर त्याने आपल्या प्रवासाची दिशाही बदलली आहे. शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की पृथ्वीची अंतर्गत गतिशीलता आणि त्याच्या थरांमधील परस्परसंवाद समजून घेण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा शोध आहे.
नेचर जिओसायन्समध्ये प्रकाशित केलेल्या अभ्यासानुसार, जागतिक स्तरावर सातत्यपूर्ण पॅटर्नने सूचित केले की इंटर्नल कोर रोटेशन थांबले आहे. पृथ्वीच्या आतील गाभ्याने 2009 मध्ये फिरणे बंद केले आणि आता त्याच्या रोटेशनची दिशा उलट केली आहे. अभ्यासात असे दिसून आले आहे की दिवसाच्या लांबीतील बदलांमुळे कोरच्या रोटेशनवर परिणाम होतो. पृथ्वीला त्याच्या अक्षावर फिरण्यासाठी लागणाऱ्या वेळेत थोडाफार फरक असू शकतो.
चीनच्या पेकिंग युनिव्हर्सिटीच्या संशोधकांचे म्हणणे आहे की त्यांना असे आढळले आहे की 2009 च्या आसपास आतील गाभा फिरणे थांबले आणि त्याच्या फिरण्याची दिशा बदलली. आमचा असा विश्वास आहे की पृथ्वी पृष्ठभागाच्या सापेक्ष, पुढे-मागे, चकत्यासारखी फिरते. पृथ्वीच्या स्विंगचे चक्र सुमारे सात दशकांचे आहे. याचा अर्थ अंदाजे दर 35 वर्षांनी त्याची दिशा बदलते.
पेकिंग युनिव्हर्सिटीच्या संशोधकांनी सांगितले की, 70 च्या दशकाच्या सुरुवातीला पृथ्वीच्या फिरण्याच्या दिशेत बदल झाला होता. आता पुन्हा 2040 च्या मध्यात तिची फिरण्याची दिशा बदलेल असा अंदाज त्यांनी वर्तवला होता.
पृथ्वी आपल्या अक्षावर फिरत राहते, पण आपल्याला ते जाणवत नाही. कारण आपणही त्याच्यासोबत फिरतो. पृथ्वीच्या परिभ्रमणावर अनेक संशोधने झाली आहेत, ज्यामध्ये वेगवेगळ्या गोष्टी सांगितल्या गेल्या आहेत. एका अहवालानुसार, जर पृथ्वी फिरणे थांबली तर पृथ्वीवर होलोकॉस्टसारखी परिस्थिती निर्माण होईल. यामुळे, पृथ्वीच्या अर्ध्या भागात जास्त उष्णता आणि उरलेल्या अर्ध्या भागात हिवाळा असेल. त्यामुळे सजीवांवर परिणाम होऊन त्याची तीव्रता भयंकर होईल. एका शास्त्रज्ञाच्या हवाल्याने एका मीडिया रिपोर्टमध्ये म्हटले आहे की, ही घटना घडल्यास सर्वांचाच मृत्यू होण्याची शक्यता आहे.
Republic Day 2023 : महाराष्ट्राच्या चित्ररथाची बाजी, पटकावला दुसरा क्रमांक
तथापि, नुकत्याच प्रकाशित झालेल्या अभ्यासात, संशोधकांनी असे म्हटले आहे की पृथ्वीच्या गाभ्याचे फिरणे दिवसाच्या लांबीच्या बदलांशी संबंधित आहे आणि यामुळे पृथ्वीला तिच्या अक्षावर फिरण्यासाठी लागणाऱ्या वेळेत लहान बदल होऊ शकतात.
The post पृथ्वी फिरायची थांबली तर काय होईल? शास्त्रज्ञांच्या ‘या’ नव्या अहवालामुळे खळबळ! appeared first on Dainik Prabhat.