मुंबई : भारतातील जवळपास प्रत्येक घरात कडधान्ये वापरली जातात. लोक रोज डाळीचे सेवन करतात. कडधान्यांमध्ये अनेक प्रकार येतात. तूर किंवा अरहर डाळ, हरभरा डाळ, उडीद डाळ, मूग डाळ, मसूर डाळ अशा अनेक प्रकारच्या डाळी भारतीय स्वयंपाकात सापडतील.
डाळ ही रोज खायला आणि सेवन करायला रुचकर असते. तसेच प्रथिनेयुक्त तृणधान्ये अनेक रोगांसाठी चांगली मानली जातात. दैनंदिन वापरामुळे लोक अनेक प्रकारच्या डाळी त्यांच्या स्वयंपाकघरात ठेवतात, परंतु अनेकदा डाळ जास्त वेळ ठेवल्याने किडे होतात. पुष्कळ वेळा डाळीत जास्त खडे व कचरा असतो, त्यामुळे ती साफ केल्यानंतरच शिजवता येते. खडे आणि कीटकांमुळे डाळ हळूहळू पूर्णपणे खराब होते. अशा परिस्थितीत, आपल्याला मसूरमधील कीटक आणि खडे सहजपणे कसे काढायचे हे माहित असले पाहिजे, जेणेकरून ते बर्याच काळासाठी साठवले जाऊ शकतात.
* डाळीतील किडे साफ करण्याचे उपाय
१. हळकुंड
मसूरातील किडे साफ करण्यासाठी हळकुंड वापरता येते. या हळदीचा वास खूप तीव्र असतो, त्यामुळे डाळीतील किडे पळून जातात. चार ते पाच हळकुंड काळ्या आणि पांढऱ्या किड्याना बाहेर काढतात.
२. मोहरीचे तेल
मोहरीचे तेल डाळीतील किडे साफ करते आणि आर्द्रतेपासून देखील संरक्षण करते. जर तुम्हाला डाळ कमी साठवायचा असेल तर तुम्ही मोहरीचे तेल वापरू शकता. यासाठी दोन किलो डाळीमध्ये एक चमचा मोहरीचे तेल मिसळून डाळी उन्हात वाळवाव्यात.
३. लसूण
कीटकांपासून डाळीचे संरक्षण करण्यासाठी लसणाचा वापर केला जाऊ शकतो. लसणाचा वास खूप तीव्र असतो, जो कीटकांना दूर नेतो. लसणीच्या पाकळ्या डाळीत घाला आणि उन्हात कोरडे होऊ द्या. वाळलेल्या लसणाच्या पाकळ्या धान्यातून कीटकांना बाहेर काढतील.
* डाळीतील खडे स्वच्छ करण्याचे उपाय
अनेकदा डाळींमध्ये भरपूर खडे आढळतात. डाळ नुसती धुतल्याने हे खडे निघत नाहीत कारण डाळीचे खडे जड असतात आणि पाण्यासोबत डाळीत मुरतात. त्यामुळे डाळीतील खडे साफ करण्याच्या पद्धतीही जाणून घ्या.
. प्लेटमध्ये डाळ पसरवून, आपण त्यातून खडे किंवा घाण काढू शकता.
. डाळ जमिनीवर किंवा मोठ्या ट्रेवर पसरून खडे सहज काढता येतात.
. डाळीत माती असेल तर डाळ दोन-तीन वेळा धुवावी लागते. यामुळे डाळीची पॉलिशही निघून जाते. पाण्याचा रंग स्वच्छ दिसेपर्यंत तुम्ही डाळ धुवू शकता.